سخن مدیرعامل

محمدعلی کیانی

مدیرعامل و عضو هیئت مدیره موسسه ملی مرهم

در بسیاری از فرهنگ ها و جوامع، فقر به معنایِ « عدم توانایی در تأمین ضروریات زندگی» است. فقر با محدود کردن افق دید انسان، زمینه ساز بروز انواع آسیب های اجتماعی و بزهکاری هاست. زمانی که جامعه ای دچار فقر می شود، افراد به دلیلِ تلاشِ سخت برای تأمینِ حداقل اسباب معیشتی، از سازندگی و آموزش و کسب اطلاعات روز دنیا باز می مانند و به دلیلِ مشغله ی فکری ناشی از فقر، از پرداختن جدی به تربیت فرزندان غافل می شوند. با شیوع این پدیده، امنیت اجتماعی و روانی دچار سلب و متضمن آسیب‌ های پیدا و پنهان می‌شود و پیامدهای تسلسلی ناشی از آن، دامن گیرِ کلّ جامعه خواهد شد.
درد افراد جامعه از یکدیگر جدا نیست و همان گونه که استاد سخن پارسی، سعدی شیرازی گفته:

دردهای عظیم روحی و جسمی چنانچه به درستی درمان نشوند دومینوی آنها قطعاً، به بدنه ی سایر افراد جامعه نیز سرایت خواهد نمود. از آنجا که همه مشکلاتِ انسان، مالی نیست؛ فقر فکری و فرهنگی، قدرت تخریبیِ بسیار بالاتری دارد؛ بنابراین رویکرد همبسته و همدید برای شناسایی و چاره¬گزینی در این حوزه حائز اهمیت است.

محور اساسی برنامه های مؤسسه ندای سلامت مرهم در آستانه دهه دوم فعالیت، آموزش، ارتقا و فرهنگ سازی سلامت است.
نباید فراموش کرد که مناطق توسعه یافته، با بیماری هایی مانند دیابت، انواع سرطان ها، بیماری های قلبی عروقی و چاقی و مناطق دیگر به دلیل فقر، مصرف آب ناسالم، تغذیه ناکافی و نیز ضعف بهداشت عمومی، با درصد بالایی از مرگ مادران و نوزادان، سوء تغذیه، سل، عفونت های حاد، هپاتیت و مالاریا و غیره روبرو هستند.
معمولاً به دلیل عدم تمایلِ متخصصانِ حوزه های مختلف به ویژه حوزه سلامت، جهت اقامت در مناطق محروم و حاشیه ای، مکرراً تیترهایی مشابه «کمبود پزشک متخصص و تجهیزات پزشکی در شهرستانِ...» در مطبوعات به چشم می خورد. بنابراین در بسیاری از مناطق کشور، گاه برای یک عمل جراحی به ناچار می-بایست مسیرهای طولانی طی شود که علاوه بر افزایش قابل ملاحظه ی هزینه اقتصادی خانواده ها؛ خطرات جاده ای، سوانح و مصدومیت های احتمالی، سردرگمی در مراکز استان ها و اقامت شبانه در چادرهای مسافرتی در جلوی بیمارستان ها، موجب تأخیر و یا گاه موجب توقفِ سیر درمان می شود.

باری، برای استقرار حکمرانی مطلوب در حوزه سلامت و حل مشکلات حوزه بهداشت و درمان کشور، حداقل اجرای دو برنامه مورد نیاز است:

در کوتاه مدت: به دلیل گران بودن خدمات تخصصی و فوق تخصصی درمان، فشار سنگینی بر پیکره خانواده ها وارد می شود. پس بدون تردید تلاش همه دغدغه مندان را برای کاهش هزینه های لجام-گسیخته درمان می¬طلبد و این، مقدمه حرکت به سمت شرایط مطلوب است.
در بلند مدت: می بایست با تدوین برنامه هایی در گستره ی ملّی و صحنه اقدامی محلی با رویکرد پیشگیرانه از طریق توسعه آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و خودمراقبتی در جهت توانمندسازی و ارتقای سلامت جسمی و روحیِ کلّ جامعه اقدام کنیم.

اگرچه این مهم به مثابه یک آرمان قلمداد می شود، اما هدف ما این است که خدمات درمانیِ گران قیمت با فناوری های بالا را به سوی خدمات پیشگیرانه ی قابل عرضه و در دسترس عموم هدایت کنیم. از این رهیافت، چنانچه ارتقای سلامت را، افزایش سوادِ بهداشتی و انجامِ فعالیت های پیشگیرانه از بروز امراض، سوانح و مصدومیت ها بدانیم؛ می توان به جرأت ادعا کرد که تمامیِ این مسائل، از طریق آموزش سلامت قابل حل خواهد بود.